YAŞ DÜZELTME DAVASI

Yaş düzeltme davası, kişinin nüfus kaydında yanlış olarak yer alan doğum tarihinin düzeltilmesi amacıyla açılan bir davadır. Bu dava, özellikle doğumun resmi kayıtlara yanlış şekilde işlenmiş olması veya kişinin gerçek yaşını ortaya koyacak delillerin mevcut olması durumunda açılır. Yaş düzeltme, kişinin eğitim, evlenme, askerlik, emeklilik ve miras hakları gibi birçok hukuki statüsünü etkileyebilecek önemli bir konudur.

Bu yazıda, yaş düzeltme davasının hukuki dayanakları, dava süreci, gerekli belgeler, deliller, örnek olaylar ve Yargıtay kararları detaylı bir şekilde ele alınmıştır.

Yaş Düzeltme Davasının Hukuki Dayanakları

1. Nüfus Hizmetleri Kanunu (Madde 35 ve 36)

Nüfus Hizmetleri Kanunu, nüfus kayıtlarının gerçek durumu yansıtması gerektiğini hükme bağlar. Yaş düzeltme davaları da bu kapsamda ele alınır.

2. Türk Medeni Kanunu (TMK) Madde 39

TMK, nüfus kayıtlarında yer alan yanlışlıkların düzeltilmesi için hukuki yolun açık olduğunu belirtir. Yaş düzeltme davası da bu kapsama girer.

Yaş Düzeltme Davası Ne Zaman Açılır?

1. Doğum Tarihinin Yanlış Kaydedilmesi

• Doğum tarihinin yanlış kaydedildiği durumlarda (örneğin, doğumdan yıllar sonra nüfusa geç kaydedilme).

2. Kişinin Gerçek Yaşını Kanıtlayan Delillerin Bulunması

• Tıbbi raporlar, okul kayıtları, aile bireylerinin beyanları gibi delillerle kişinin gerçek yaşı ispat edilebiliyorsa.

3. Hukuki İhtiyaçlar

• Kişinin yaşı nedeniyle askerlik, emeklilik, evlilik veya eğitim gibi konularda hukuki bir engelle karşılaşması durumunda.

Yaş Düzeltme Davasının Açılması

1. Kimler Dava Açabilir?

• Kişinin kendisi,
• Reşit olmayan çocuklar için yasal temsilcisi (anne, baba veya vasi),
• Mirasçılar (ölüm durumunda).

2. Görevli ve Yetkili Mahkeme

• Görevli Mahkeme: Asliye Hukuk Mahkemesi.
• Yetkili Mahkeme: Kişinin nüfus kaydının bulunduğu yer mahkemesi.

3. Gerekli Belgeler

• Dava dilekçesi.
• Nüfus kaydı örneği.
• Tıbbi raporlar (kemik yaşı tespiti gibi).
• Okul kayıtları, doğum belgesi gibi resmi belgeler.
• Tanık beyanları (aile bireyleri veya doğum anında bulunmuş kişiler).

Yaş Düzeltme Davasında Deliller

1. Kemik Yaşı Tespiti

• En önemli delil, kişinin gerçek yaşını belirlemek için hastaneden alınacak kemik yaşı tespit raporudur.
• Bu rapor, kişinin fiziksel gelişimine dayanarak yaklaşık yaşını ortaya koyar.

2. Resmi Belgeler

• Okul kayıtları, doğum belgeleri, eski nüfus kayıtları, hastane doğum raporları gibi resmi belgeler güçlü delillerdir.

3. Tanık Beyanları

• Aile bireyleri, komşular veya kişinin doğumuna tanıklık etmiş kişilerin beyanları mahkemede delil olarak sunulabilir.

Yaş Düzeltme Davası Süreci

1. Dava Açma ve Delillerin Sunulması

• Davacı, yaşının düzeltilmesi talebiyle Asliye Hukuk Mahkemesi’ne dava dilekçesi sunar.
• Tıbbi raporlar, resmi belgeler ve tanık listesi dilekçeye eklenir.

2. Kemik Yaşı Tespiti

• Mahkeme, kişinin gerçek yaşını belirlemek için hastaneden kemik yaşı tespiti ister.
• Rapor sonuçları mahkemeye sunulur ve hakimin kararında etkili olur.

3. Tanık Dinlenmesi

• Mahkeme, tarafların gösterdiği tanıkları dinleyerek kişinin doğum tarihiyle ilgili beyanları değerlendirir.

4. Mahkeme Kararı

• Mahkeme, delilleri değerlendirerek yaş düzeltme talebini kabul eder veya reddeder.
• Karar kesinleştiğinde, düzeltme nüfus müdürlüğüne bildirilir ve nüfus kaydı güncellenir.

Yaş Düzeltme Davasının Hukuki Sonuçları

1. Nüfus Kaydının Güncellenmesi

• Mahkeme kararı doğrultusunda, kişinin nüfus kaydındaki doğum tarihi düzeltilir.

2. Hukuki Hakların Düzelmesi

• Kişi, gerçek yaşına uygun olarak evlilik, askerlik, emeklilik, eğitim gibi haklarını kullanabilir.

Yargıtay Kararları ile Yaş Düzeltme Davası

1. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Kararı (E. 2020/7632, K. 2021/8213)

Olay: Davacı, nüfus kaydında doğum tarihinin yanlış yazıldığını ve gerçek yaşının daha büyük olduğunu iddia etmiştir. Mahkeme, kemik yaşı tespit raporunu dikkate alarak karar vermiştir.
Karar: Yargıtay, kemik yaşı tespit raporuna dayanarak düzeltme talebinin kabul edilmesini onamıştır.
Karar Metni:

"Kemik yaşı raporuyla desteklenen yaş düzeltme talepleri, hukuki dayanakla kabul edilmelidir."

2. Yargıtay 8. Hukuk Dairesi Kararı (E. 2019/7631, K. 2020/8321)

Olay: Davacı, nüfus kaydındaki yaşını büyütmek istemiş ancak tanık ifadeleri ile raporlar arasında çelişki olmuştur.
Karar: Yargıtay, çelişki nedeniyle eksik inceleme yapılmasını gerekçe göstererek davayı bozmuştur.
Karar Metni:

"Tüm delillerin eksiksiz incelenmesi, yaş düzeltme davalarının sağlıklı sonuçlanması için zorunludur."

Örnek Olaylar ile Yaş Düzeltme Davası

Örnek 1: Yanlış Kayıt Nedeniyle Düzeltme

Olay: Mehmet, doğumunun nüfusa geç kaydedildiğini ve nüfus kaydındaki doğum tarihinin yanlış olduğunu iddia etmiştir.
Sonuç: Kemik yaşı raporu ve tanık ifadelerine dayanarak mahkeme, Mehmet’in doğum tarihini düzeltmiştir.

Örnek 2: Eğitim ve Askerlik İçin Yaş Düzeltme

Olay: Ayşe, yaşının nüfusta küçük görünmesi nedeniyle okula kaydolamadığını belirterek dava açmıştır.
Sonuç: Mahkeme, kemik yaşı raporuna dayanarak Ayşe’nin doğum tarihini düzelterek eğitim hakkını kullanmasını sağlamıştır.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

1. Yaş düzeltme davası açmak için süre sınırlaması var mı?

Hayır, yaş düzeltme davası her zaman açılabilir. Ancak zamanında açılması, hak kayıplarını önlemek açısından önemlidir.

2. Kemik yaşı tespiti olmadan dava kazanılabilir mi?

Evet, ancak kemik yaşı tespiti, davanın kazanılmasında en güçlü delildir. Tanık beyanları ve belgelerle de dava ispatlanabilir.

3. Yaş düzeltme davası ne kadar sürer?

Delillerin toplanması ve incelemelere bağlı olarak 6 ay ila 1 yıl arasında sonuçlanabilir.

4. Yaş düzeltme kararı kesin midir?

Mahkeme kararı kesinleştikten sonra nüfus kaydı güncellenir. Karara itiraz edilebilir, ancak kesinleşmeden işlem yapılmaz.

5. Yaş düzeltme kararı nüfus müdürlüğüne nasıl bildirilir?

Mahkeme, kesinleşen kararı nüfus müdürlüğüne bildirir ve kayıtlarda düzeltme yapılır.

Sonuç ve Öneriler

Yaş düzeltme davası, kişinin hukuki haklarını korumak ve gerçek doğum tarihini kayıtlara işlemek için önemli bir süreçtir. Bu süreçte:

• Delilleri Toplayın: Kemik yaşı tespiti, doğum belgeleri ve tanık ifadeleri gibi delilleri hazırlayın.
• Uzman Desteği Alın: Hukuki süreçte hata yapmamak için bir avukattan destek alın.
• Prosedürlere Uygun Hareket Edin: Mahkeme sürecini dikkatle takip edin.

Hukuk büromuz, yaş düzeltme davalarında uzman kadrosuyla size rehberlik etmeye hazırdır. Daha fazla bilgi için bizimle iletişime geçebilirsiniz.