NAFAKANIN ARTIRILMASI VE NAFAKA ARTIRIM DAVASI: ŞARTLAR, SÜREÇ VE YARGITAY KARARLARI
Nafaka, tarafların yaşam standartlarını koruması ve maddi ihtiyaçlarını karşılaması amacıyla mahkeme kararıyla bağlanan mali bir destektir. Ancak zaman içinde ekonomik koşullar, hayat pahalılığı ve tarafların maddi durumlarında meydana gelen değişiklikler nedeniyle mevcut nafaka yetersiz hale gelebilir. Bu durumda nafaka alacaklısı, nafakanın artırılması için dava açabilir. Nafaka artırım davası, Türk Medeni Kanunu’nun 176. maddesi uyarınca düzenlenmiş olup, mahkemeden mevcut nafaka miktarının güncellenmesini talep etmeyi sağlar.
Bu yazıda, nafakanın artırılması talebinin yasal dayanaklarını, dava sürecini ve örnek Yargıtay kararlarıyla birlikte hukuki detayları ele alıyoruz.
Nafakanın Artırılması Nedir?
Nafakanın artırılması, mevcut nafaka miktarının, ekonomik koşullardaki değişiklikler veya nafaka alacaklısının artan ihtiyaçları nedeniyle yeniden düzenlenmesi için yapılan hukuki başvurudur.
Hangi Nafaka Türleri İçin Talep Edilir?
Yoksulluk Nafakası
İştirak Nafakası
Yardım Nafakası
Amaç: Mevcut nafakanın yetersiz hale gelmesi durumunda, nafaka alacaklısının yaşam standartlarını koruyabilmesi için nafakanın artırılmasıdır.
Nafaka Artırım Davası Şartları
Nafaka artırım talebinde bulunabilmek için şu şartların oluşması gerekir:
1. Ekonomik Koşullarda Değişiklik
Hayat pahalılığı, enflasyon ve diğer ekonomik nedenlerle mevcut nafakanın yetersiz hale gelmesi.
Örneğin, temel ihtiyaçların maliyetinde artış yaşanması.
2. Nafaka Alacaklısının Artan İhtiyaçları
Çocuğun büyümesiyle eğitim, sağlık veya diğer ihtiyaçlarının artması.
Nafaka alacaklısının sağlık sorunları veya yaşam koşullarındaki değişiklik.
3. Nafaka Yükümlüsünün Ödeme Gücü
Nafaka yükümlüsünün maddi durumunun nafaka artırımı için uygun olması gerekir.
Yükümlünün gelirinde bir artış varsa bu durum nafaka artırımını destekler.
Nafaka Artırım Davası Nasıl Açılır?
1. Yetkili Mahkeme
Nafaka artırım davaları, nafaka alacaklısının veya yükümlüsünün ikametgahındaki Aile Mahkemesi’nde açılır.
2. Dilekçe Hazırlığı
Dilekçede:
Nafaka artırımı talebinin gerekçeleri,
Maddi durum değişikliklerini ve artan ihtiyaçları gösteren belgeler belirtilmelidir.
3. Delillerin Sunulması
Artan hayat pahalılığını ve ihtiyaçları kanıtlayan belgeler (faturalar, sağlık raporları, okul giderleri).
Nafaka yükümlüsünün gelirindeki artışı gösteren maaş bordrosu, gelir beyanı gibi belgeler.
4. Mahkeme İncelemesi
Mahkeme, her iki tarafın gelir durumu ve artan ihtiyaçları değerlendirir.
Gerekirse bilirkişi incelemesi yapılır.
Nafaka Artırımında Mahkeme Kararını Etkileyen Unsurlar
Tarafların Maddi Durumu:
Hem nafaka alacaklısının hem de yükümlüsünün gelir ve gider durumu dikkate alınır.
Artan İhtiyaçlar:
Çocuğun eğitim, sağlık gibi yeni ihtiyaçlarının ortaya çıkması.
Hayat pahalılığı veya enflasyon nedeniyle mevcut nafakanın yetersiz hale gelmesi.
Nafaka Yükümlüsünün Ödeme Gücü:
Nafaka yükümlüsünün gelirindeki artış, nafaka miktarının artırılmasına gerekçe olabilir.
Yargıtay Kararları ile Nafaka Artırımı
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Kararı (E. 2017/746 K. 2019/450)
Bu kararda, Yargıtay, enflasyon ve hayat pahalılığının nafaka artırımında dikkate alınması gerektiğine hükmetmiştir.
Gerekçe: Hayat koşullarındaki değişiklikler, nafakanın yeniden değerlendirilmesini gerektirir.
Yargıtay 2. Hukuk Dairesi Kararı (E. 2015/17879 K. 2017/6902)
Yargıtay, çocukların artan eğitim masraflarının nafaka artırımı için haklı gerekçe oluşturduğuna hükmetmiştir.
Sonuç: Eğitim giderlerinde yaşanan artış, iştirak nafakasının artırılması kararına dayanak teşkil etmiştir.
Yargıtay 2. Hukuk Dairesi Kararı (E. 2020/1520 K. 2021/3964)
Yargıtay, nafaka yükümlüsünün gelirinde artış olduğu durumlarda, nafaka miktarının artırılmasının uygun olduğuna karar vermiştir.
Gerekçe: Nafaka yükümlüsünün maddi gücü, nafaka alacaklısının yaşam standartlarını koruyabilmesine olanak sağlamalıdır.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Nafaka artırımı için dava açma süresi var mı?
Hayır, nafaka artırımı için herhangi bir zaman sınırlaması yoktur. Nafakanın yetersiz hale geldiği her durumda dava açılabilir.
2. Nafaka artırım davası ne kadar sürer?
Davanın süresi, mahkemenin iş yüküne ve delillerin toplanma sürecine bağlı olarak değişir. Genellikle 6-12 ay arasında sonuçlanır.
3. Nafaka artırımı hangi oranda yapılır?
Artış miktarı, tarafların ekonomik durumlarına, artan ihtiyaçlara ve enflasyon oranına göre mahkeme tarafından belirlenir.
4. Nafaka artırım davasında geriye dönük ödeme talep edilebilir mi?
Hayır. Nafaka artırım kararı, mahkeme tarihinden itibaren geçerli olur ve geriye dönük ödeme yapılamaz.
5. Nafaka artırımı için avukat tutmak gerekli midir?
Zorunlu değildir, ancak davanın doğru ve eksiksiz yürütülmesi için bir avukattan destek almak önerilir.
Sonuç ve Öneriler
Nafaka artırım davası, ekonomik değişikliklerin ve artan ihtiyaçların karşılanması için önemli bir hukuki haktır. Ancak bu süreçte tarafların delillerini eksiksiz sunması ve hukuki süreçlere hakim olması önemlidir.
Tavsiyeler:
Belgelerinizi Hazırlayın: Nafaka artırımını destekleyen tüm delilleri toplayarak mahkemeye sunun.
Hukuki Destek Alın: Süreci doğru bir şekilde yönetmek için uzman bir avukattan yardım alın.
Gerektiğinde Yargıtay Kararlarına Başvurun: Benzer davalarda verilen Yargıtay kararları, dava süreciniz için yol gösterici olabilir.
Hukuk büromuz, nafaka artırım davalarında uzman kadrosuyla size profesyonel destek sunmaktadır. Daha fazla bilgi almak ve danışmanlık hizmeti için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
E-posta adresiniz yayınlanmayacaktır. Gerekli alanlar * ile işaretlenmiştir.