Mirastan feragat sözleşmesi, bir mirasçının miras hakkından tamamen veya belirli koşullarla vazgeçmesini sağlayan hukuki bir anlaşmadır. Bu sözleşme, genellikle miras bırakanın hayatta olduğu dönemde yapılır ve mirasın adil paylaşımı ya da aile içindeki hukuki ihtilafları önlemek amacıyla düzenlenir.

Bu yazıda, mirastan feragat sözleşmesinin hukuki niteliği, türleri, geçerlilik şartları, iptal sebepleri ve Yargıtay kararları detaylı bir şekilde ele alınacaktır.

Mirastan Feragat Sözleşmesi Nedir?

Mirastan feragat sözleşmesi, mirasçının miras hakkından karşılıklı bir anlaşma ile vazgeçmesini sağlayan resmi bir belgedir. Türk Medeni Kanunu’nun 528. maddesinde düzenlenen bu sözleşme, miras bırakan ile mirasçı arasında sağlığında yapılan bir anlaşma olup, mirasçının gelecekte herhangi bir miras talebinde bulunmasını engeller.

Önemli Noktalar:
✅ Miras bırakan sağken düzenlenmelidir.
✅ Resmi vasiyetname gibi noter huzurunda yapılmalıdır.
✅ Tek taraflı değil, karşılıklı irade beyanıyla geçerli olur.

Mirastan Feragat Sözleşmesi Türleri

Mirastan feragat sözleşmesi iki farklı şekilde yapılabilir:

1. Karşılıklı (Bedelli) Feragat

• Mirasçı, belirli bir maddi karşılık alarak mirastan vazgeçer.
• Örneğin, miras bırakan hayattayken mirasçısına belirli bir taşınmaz veya para verir ve karşılığında mirasçı tüm miras haklarından feragat eder.
• Sonuç: Mirasçı, miras açıldığında hiçbir hak talep edemez.

2. Karşılıksız (Bedelsiz) Feragat

• Mirasçı hiçbir bedel almadan miras hakkından vazgeçer.
• Genellikle ailevi anlaşmazlıkları önlemek için yapılır.
• Sonuç: Miras açıldığında, mirasçı hiçbir hak iddia edemez ve mirasçılıktan tamamen çıkarılmış olur.

Mirastan Feragat Sözleşmesinin Geçerlilik Şartları

Sözleşmenin geçerli olabilmesi için şu şartlar sağlanmalıdır:

✅ Noter Onayı: Sözleşme mutlaka noter huzurunda ve resmi şekil şartına uygun olarak düzenlenmelidir.
✅ Miras Bırakanın Rızası: Miras bırakanın bu sözleşmeyi kendi özgür iradesiyle yapmış olması gerekir.
✅ Mirasçının Rızası: Feragat eden mirasçının baskı altında olmadan, özgürce sözleşmeyi kabul etmesi gerekir.
✅ Tüm Mirasçılar İçin Bağlayıcılık: Eğer miras bırakan, bir mirasçıyı tamamen mirastan çıkarmak istiyorsa, diğer mirasçılar bu sözleşmeyi kabul etmek zorunda değildir.
✅ Yazılı ve Resmi Şekilde Yapılmalıdır: Basit bir yazılı belge ile yapılan feragat geçersizdir.

Örnek: Bir baba, oğluna hayattayken bir daire devretmiş ve noter huzurunda mirastan feragat sözleşmesi imzalamışsa, oğul miras açıldığında hak iddia edemez.

Mirastan Feragat Sözleşmesi İptal Edilebilir mi?

Evet, bazı durumlarda mirastan feragat sözleşmesi iptal edilebilir. İşte iptal sebepleri:

1. Aldatma, Zorla İmzalatma veya Hata

• Mirasçı, sözleşmeyi baskı altında veya yanlış yönlendirilerek imzalamışsa, mahkemeye başvurarak iptal edebilir.

2. Miras Bırakanın Sözleşmeye Aykırı Davranması

• Eğer miras bırakan, mirastan feragat karşılığında bedel ödemeyi taahhüt etmiş ancak yerine getirmemişse, mirasçı sözleşmenin iptalini talep edebilir.

3. Şekil Şartlarına Uyulmaması

• Sözleşme noter huzurunda düzenlenmemişse geçersizdir ve mirasçı haklarını geri alabilir.

Örnek: Bir miras bırakan, oğluyla noter onayı olmadan bir feragat sözleşmesi yaparsa, bu sözleşme hukuken geçersiz sayılır ve mirasçı miras hakkını talep edebilir.

Mirastan Feragat Eden Mirasçının Çocukları Hak Talep Edebilir mi?

✅ Eğer feragat sözleşmesi mirasçının alt soylarını kapsamazsa, mirastan feragat eden kişinin çocukları mirasçı olabilir.
✅ Ancak, sözleşmede alt soyun da feragati açıkça belirtilmişse, mirastan tamamen feragat edilmiş sayılır.

Örnek:

• Sözleşmede "alt soyu da kapsar" ifadesi varsa → Mirasçının çocukları da hak iddia edemez.
• Bu ifade yoksa → Mirasçının çocukları miras talep edebilir.

Yargıtay Kararları ile Mirastan Feragat Sözleşmesi

1. Yargıtay 2. Hukuk Dairesi Kararı (E. 2021/5483, K. 2022/7341)

Olay: Miras bırakan, oğluyla noter onayı olmadan feragat sözleşmesi yapmış ve tüm mirasını diğer çocuklarına bırakmıştır.
Karar: Yargıtay, noter onayı olmayan feragat sözleşmesini geçersiz kabul ederek mirasçının hak sahibi olduğuna karar vermiştir.
Karar Metni:

"Noter onayı bulunmayan mirastan feragat sözleşmeleri geçersizdir. Mirasçı, miras hakkını talep edebilir."

2. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Kararı (E. 2020/6213, K. 2021/7312)

Olay: Bir mirasçı, babasının hayattayken kendisine bir ev vermesi karşılığında mirastan feragat etmiştir. Ancak miras açıldığında, diğer mirasçılar bu evin tenkis edilmesini talep etmiştir.
Karar: Yargıtay, feragat sözleşmesinin bedelli olduğunu ve diğer mirasçıların bu paya müdahale edemeyeceğini belirtmiştir.
Karar Metni:

"Karşılıklı edim içeren mirastan feragat sözleşmeleri, diğer mirasçıların müdahalesine kapalıdır."

Örnek Olaylar ile Mirastan Feragat

Örnek 1: Geçerli Feragat Sözleşmesi

Olay: Mehmet Bey, oğluna hayattayken bir ev devretmiş ve noter huzurunda mirastan feragat sözleşmesi imzalatmıştır.
Sonuç: Oğlu, miras açıldığında hiçbir hak talep edememiştir.

Örnek 2: Geçersiz Feragat Sözleşmesi

Olay: Ahmet Bey, noter onayı olmadan el yazısıyla feragat sözleşmesi hazırlamıştır.
Sonuç: Mahkeme, sözleşmeyi geçersiz sayarak mirasçının hak sahibi olduğuna karar vermiştir.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

1. Mirastan feragat sözleşmesi hangi durumlarda iptal edilebilir?

• Noter onayı yoksa,
• Baskı altında imzalanmışsa,
• Karşılığında vaat edilen bedel ödenmemişse iptal edilebilir.

2. Feragat eden mirasçının çocukları hak talep edebilir mi?

Eğer sözleşmede "alt soy da feragat eder" ifadesi yoksa, çocuklar mirastan pay alabilir.

3. Feragat eden mirasçı, sonradan hakkını geri alabilir mi?

Eğer noter onaylı geçerli bir sözleşme yapılmışsa, feragat eden mirasçı mirastan hak talep edemez.

Sonuç ve Öneriler

Mirastan feragat sözleşmesi, hukuki olarak bağlayıcı ve dikkatle hazırlanması gereken bir belgedir.
✔ Noter huzurunda düzenleyin.
✔ Alt soyun haklarını dikkate alın.
✔ Hukuki danışmanlık alarak süreci sağlıklı yönetin.

Profesyonel hukuki destek almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.