EVLİLİK BİRLİĞİNİN TEMELİNDEN SARSILMASI NEDENİYLE BOŞANMA DAVASI
Evlilik birliğinin temelinden sarsılması, Türk Medeni Kanunu’na (TMK) göre genel bir boşanma sebebidir. Bu durum, eşler arasında yaşanan geçimsizlik, sadakatsizlik, fiziksel ve psikolojik şiddet gibi evlilik birliğini sarsan olaylarla ortaya çıkar. Bu dava, diğer özel boşanma nedenleri gibi belirli bir eyleme dayanmak zorunda değildir; evlilik birliğini sürdürebilmenin her iki eş için de imkansız hale gelmesi yeterlidir.
Bu yazıda, evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanma davasının hukuki dayanakları, dava açma süreci, deliller, örnek olaylar ve Yargıtay kararları detaylı bir şekilde ele alınmıştır.
Hukuki Dayanaklar ve Tanım
1. Türk Medeni Kanunu (TMK) Madde 166
TMK Madde 166’ya göre:
Evlilik birliği, eşler için ortak hayatı sürdürmeyi çekilmez hale getirmişse ve evlilik birliği temelinden sarsılmışsa, eşlerden biri boşanma davası açabilir.
Bu davada, davacı eşin evliliği devam ettiremeyecek ölçüde mağdur olduğu ispat edilmelidir.
Kusur durumu: Davacı eş, daha ağır kusurlu ise davalının itiraz hakkı saklıdır.
2. Genel Boşanma Sebebi
Bu madde, diğer özel boşanma nedenlerini kapsamayan olaylara dayanılarak boşanma talep edilmesine olanak tanır.
Örneğin: Sürekli tartışmalar, ekonomik sorunlar, iletişim kopukluğu, ilgisizlik, sadakatsizlik.
Evlilik Birliğinin Temelinden Sarsılması Davasında Şartlar
1. Ortak Hayatın Çekilmez Hale Gelmesi
Davacı, evlilik birliğini sürdürmenin kendi açısından imkansız hale geldiğini kanıtlamalıdır.
Çekilmezlik hali, fiziksel, psikolojik veya ekonomik nedenlere dayanabilir.
2. Kusur Durumu ve İtiraz Hakkı
Eşlerden biri daha ağır kusurlu ise davalı eş, evlilik birliğinin korunmasında haklı bir yarar olduğunu öne sürerek davaya itiraz edebilir.
Ancak bu itiraz, evlilik birliğini devam ettirmenin toplum açısından da kabul edilebilir olduğunu göstermelidir.
3. Çekilmezlik Haline Örnekler
Sürekli hakaret veya ilgisizlik.
Fiziksel veya psikolojik şiddet.
Sadakatsizlik.
Eşlerden birinin evlilik yükümlülüklerini yerine getirmemesi.
Deliller ve İspat Yükümlülüğü
1. Delillerin Sunulması
Davacı, evlilik birliğinin temelinden sarsıldığını gösterecek delilleri mahkemeye sunmalıdır.
Elektronik Deliller: WhatsApp yazışmaları, SMS’ler, sosyal medya paylaşımları.
Fiziksel Deliller: Darp raporları, hastane kayıtları.
Tanık Beyanları: Olaylara tanık olan yakın çevre veya komşuların ifadeleri.
Ekonomik Deliller: Maddi sıkıntılar, ödeme güçlüğü, aldatma harcamaları.
2. Güçlü Şüphe Uyandıran Durumlar
Kesin delil sunulmasa bile, evlilik birliğini sarsan olaylar güçlü şüphe uyandıracak şekilde ortaya konulmalıdır.
Dava Süreci
1. Boşanma Dilekçesi ve Mahkemeye Başvuru
Davacı eş, evlilik birliğinin neden temelinden sarsıldığını açıklayan bir dilekçe ile Aile Mahkemesi’ne başvurur.
Deliller dilekçede açıkça belirtilir.
2. Davalı Eşin İtirazı
Davalı eş, evlilik birliğinin temelinden sarsılmadığını veya davacının daha kusurlu olduğunu öne sürebilir.
3. Hakimin Değerlendirmesi ve Karar
Mahkeme, tarafların kusur durumunu ve evlilik birliğinin sarsılma derecesini değerlendirir.
Hakim, kusurları ve delilleri dikkate alarak boşanmaya veya davanın reddine karar verir.
Yargıtay Kararları ile Evlilik Birliğinin Temelinden Sarsılması
1. Yargıtay 2. Hukuk Dairesi Kararı (E. 2021/5436, K. 2022/6421)
Olay: Davacı eş, diğer eşin sürekli hakaret ettiğini ve evlilik sorumluluklarını yerine getirmediğini iddia etmiştir. Tanık ifadeleri ve yazışmalar delil olarak sunulmuştur.
Karar: Yargıtay, sürekli hakaret ve ilgisizliğin evlilik birliğini temelinden sarstığını belirterek boşanma kararı vermiştir.
Karar Metni:
"Eşin sürekli hakaret ve ilgisiz davranışları, evlilik birliğini temelinden sarsan nedenler arasında değerlendirilmiştir."
2. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Kararı (E. 2020/7321, K. 2021/8423)
Olay: Kadın, eşinin ekonomik sorumluluklarını yerine getirmediğini ve sürekli alkol kullandığını iddia ederek dava açmıştır.
Karar: Yargıtay, ekonomik sorunlar ve alkol bağımlılığının evlilik birliğini temelinden sarstığını belirterek boşanma kararı vermiştir.
Karar Metni:
"Evlilik birliğinin ekonomik ve manevi temellerini zedeleyen davranışlar, boşanma sebebi oluşturur."
3. Yargıtay 8. Hukuk Dairesi Kararı (E. 2019/6134, K. 2020/7245)
Olay: Davalı eş, davacının sadakatsiz davrandığını ve başka biriyle samimi yazışmalar yaptığını iddia etmiştir.
Karar: Yargıtay, sadakatsizliğin evlilik birliğini temelinden sarstığını ve boşanma kararı için yeterli sebep olduğunu belirtmiştir.
Karar Metni:
"Sadakatsizlik, evlilik birliğini çekilmez hale getiren ve temelinden sarsan en güçlü sebeplerden biridir."
Örnek Olaylar ile Evlilik Birliğinin Temelinden Sarsılması
Örnek 1: Sürekli İlgisizlik ve Hakaret
Olay: Ayşe, eşinin kendisiyle ilgilenmediğini ve sürekli hakaret ettiğini iddia etmiştir. Mahkemeye tanık beyanları ve yazışmalar sunmuştur.
Sonuç: Mahkeme, ilgisizlik ve hakaretin evlilik birliğini temelinden sarstığını belirterek boşanmaya karar vermiştir.
Örnek 2: Ekonomik Sorunlar ve Alkol Bağımlılığı
Olay: Mehmet, eşinin alkol bağımlılığı nedeniyle iş bulamadığını ve evin geçimini sağlayamadığını iddia etmiştir.
Sonuç: Mahkeme, ekonomik sorunlar ve bağımlılığın evlilik birliğini temelinden sarstığını belirlemiş ve boşanma kararı vermiştir.
Örnek 3: Sadakatsizlik
Olay: Zeynep, eşinin başka biriyle mesajlaştığını ve sadakatsiz davrandığını iddia etmiştir. Delil olarak mesaj kayıtlarını sunmuştur.
Sonuç: Mahkeme, sadakatsizliği evlilik birliğini temelinden sarsan bir neden olarak kabul etmiş ve boşanma kararı vermiştir.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Evlilik birliğinin temelinden sarsılması davası ne kadar sürer?
Davalar, delil toplama sürecine ve mahkeme yoğunluğuna bağlı olarak 6 ay ila 1 yıl arasında sonuçlanabilir.
2. Evlilik birliğinin temelinden sarsılması davasında kusur önemli midir?
Evet. Kusurlu taraf, tazminat ve nafaka gibi yükümlülüklere maruz kalabilir. Ayrıca, daha ağır kusurlu olan tarafın davası reddedilebilir.
3. Nafaka talep edilebilir mi?
Evet. Davayı kazanan eş, yoksulluk veya iştirak nafakası talep edebilir.
4. Deliller olmadan dava açılabilir mi?
Deliller olmadan dava açılabilir, ancak mahkeme sürecinde iddiaların ispat edilmesi zorunludur.
5. Sadakatsizlik bu davada ileri sürülebilir mi?
Evet. Sadakatsizlik, evlilik birliğini temelinden sarsan en güçlü sebeplerden biridir.
Sonuç ve Öneriler
Evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanma davaları, somut deliller ve güçlü bir hukuki süreç yönetimi gerektirir. Bu süreçte:
Delillerinizi Toplayın: Yazışmalar, tanık ifadeleri ve diğer belgeleri hazırlayın.
Süreleri Takip Edin: Dava süreci ve süreler konusunda dikkatli olun.
Hukuki Destek Alın: Profesyonel bir avukattan destek alarak hak kaybını önleyin.
Hukuk büromuz, evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle açılan boşanma davalarında uzman kadrosuyla size rehberlik etmeye hazırdır. Daha fazla bilgi almak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
E-posta adresiniz yayınlanmayacaktır. Gerekli alanlar * ile işaretlenmiştir.