BOŞANMA DAVASINDA FİZİKSEL, PSİKOLOJİK VE EKONOMİK ŞİDDET

BOŞANMA DAVASINDA FİZİKSEL, PSİKOLOJİK VE EKONOMİK ŞİDDET

Boşanma davalarında fiziksel, psikolojik ve ekonomik şiddet, en yaygın ileri sürülen gerekçeler arasındadır. Türk Medeni Kanunu’nun 166. maddesine göre, evlilik birliğinin temelinden sarsılması, boşanma için yeterli bir sebep olarak kabul edilir. Şiddet, evlilik birliğini sona erdiren ağır bir ihlal olarak değerlendirildiğinden, hem boşanma sebebi hem de maddi ve manevi tazminat talebinin dayanağı olabilir. Bu yazıda, fiziksel, psikolojik ve ekonomik şiddetin hukuki boyutlarını, boşanma sürecine etkilerini ve örnek Yargıtay kararlarını detaylı bir şekilde ele alıyoruz.

Boşanma Sebebi Olarak Fiziksel, Psikolojik ve Ekonomik Şiddet

Şiddet, Türk Medeni Kanunu’nda genel boşanma sebebi olan evlilik birliğinin temelinden sarsılması kapsamında değerlendirilmektedir. Şiddet, farklı türlerde ortaya çıkabilir:

1. Fiziksel Şiddet

Fiziksel şiddet, eşlerden birinin diğerine yönelik fiziksel zarar verme eylemlerini kapsar.

• Örnek: Darp, tokat, yumruk, kasten yaralama, itme veya zorla eve kapatma gibi davranışlar.

2. Psikolojik Şiddet

Psikolojik şiddet, eşin duygusal olarak zarar görmesine yol açan sözlü veya davranışsal saldırıları içerir.

• Örnek: Sürekli hakaret, tehdit, aşağılayıcı ifadeler, duygusal manipülasyon, özgüveni zedeleyici davranışlar.

3. Ekonomik Şiddet

Ekonomik şiddet, eşin mali özgürlüğünü kısıtlamaya yönelik davranışlardır.

• Örnek: Eşe maddi kaynak sağlamamak, çalışmasını engellemek, gelirine el koymak, borç yükü altına sokmak.

Hukuki Süreçte Şiddetin Rolü

1. Boşanma Sebebi Olarak Şiddet

Fiziksel, psikolojik veya ekonomik şiddet, boşanma davasında haklı bir gerekçe olarak öne sürülebilir.

2. Tazminat Taleplerine Etkisi

Şiddete maruz kalan eş, boşanma sürecinde maddi ve manevi tazminat talebinde bulunabilir.

• Maddi Tazminat: Şiddet nedeniyle uğranılan ekonomik zarar.

• Manevi Tazminat: Kişilik haklarının ihlali nedeniyle yaşanan duygusal zarar.

3. Çocuğun Velayetinin Belirlenmesinde Etkisi

Şiddet uygulayan tarafın çocuğa olumsuz bir ortam sağlayacağı gerekçesiyle velayet hakkı sınırlandırılabilir veya tamamen kaldırılabilir.

Şiddetin İspatında Kullanılan Deliller

Şiddet iddiasını ispatlamak için aşağıdaki deliller sunulabilir:

• Sağlık Raporları: Fiziksel şiddet nedeniyle alınmış darp raporları.

• Tanık İfadeleri: Şiddete tanıklık eden kişiler tarafından verilen ifadeler.

• Mesaj ve Kayıtlar: Tehdit veya hakaret içerikli mesajlar, telefon konuşmaları.

• Sosyal Hizmet Raporları: Psikolojik şiddet veya ekonomik şiddeti belgeleyen sosyal inceleme raporları.

Yargıtay Kararları ile Şiddetin Değerlendirilmesi

1. Yargıtay 2. Hukuk Dairesi Kararı (E. 2020/4812, K. 2021/5873)

Olay: Eşe karşı sürekli fiziksel şiddet uygulandığı tespit edilmiştir.
Gerekçe: Fiziksel şiddetin evlilik birliğini temelinden sarstığı kabul edilmiş ve boşanma kararı verilmiştir. Ayrıca şiddete uğrayan eş lehine manevi tazminata hükmedilmiştir.
Sonuç: Şiddetin, boşanma ve tazminat talepleri için yeterli bir gerekçe olduğu vurgulanmıştır.

2. Yargıtay 2. Hukuk Dairesi Kararı (E. 2021/6357, K. 2022/1763)

Olay: Eşin, diğer eşe sürekli hakaret ederek psikolojik şiddet uyguladığı iddia edilmiştir.
Gerekçe: Hakaretlerin sürekliliği, evlilik birliğini temelinden sarsan bir davranış olarak kabul edilmiş ve psikolojik şiddet olarak değerlendirilmiştir.
Sonuç: Manevi tazminat talebi kabul edilerek, şiddete uğrayan eş lehine hüküm kurulmuştur.

3. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Kararı (E. 2019/812, K. 2020/357)

Olay: Eşin, ekonomik şiddet uygulayarak diğer eşin gelirine el koyduğu tespit edilmiştir.
Gerekçe: Ekonomik özgürlüğün kısıtlanması, evlilik birliğini temelinden sarsan bir sebep olarak değerlendirilmiştir.
Sonuç: Şiddete uğrayan eş lehine maddi ve manevi tazminata hükmedilmiştir.

4. Yargıtay 2. Hukuk Dairesi Kararı (E. 2020/6543, K. 2021/2345)

Olay: Evlilik süresince eşe hem fiziksel hem de psikolojik şiddet uygulandığı tespit edilmiştir.
Gerekçe: Fiziksel ve psikolojik şiddetin birlikte değerlendirilerek evlilik birliğinin temelinden sarsıldığı kabul edilmiştir.
Sonuç: Boşanma kararı verilmiş ve şiddete uğrayan eş için yüksek miktarda manevi tazminat hükmedilmiştir.

5. Yargıtay 2. Hukuk Dairesi Kararı (E. 2021/1187, K. 2022/7896)

Olay: Sürekli psikolojik şiddet uygulayan eşin, çocuklara karşı da olumsuz bir tutum sergilediği belirtilmiştir.
Gerekçe: Psikolojik şiddetin hem eş hem de çocuklar üzerindeki etkileri dikkate alınmış, velayet şiddet mağduru eşe verilmiştir.
Sonuç: Manevi tazminat talebi kabul edilmiştir.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

1. Şiddet iddiası tazminat miktarını nasıl etkiler?

Şiddetin boyutu ve etkisi, manevi tazminat miktarının belirlenmesinde önemli bir kriterdir.

2. Ekonomik şiddeti nasıl ispat edebilirim?

Ekonomik şiddet, gelir belgeleri, banka hesap dökümleri ve sosyal hizmet raporları ile ispatlanabilir.

3. Şiddet uygulayan eşin velayeti alınabilir mi?

Evet. Şiddet uygulayan tarafın çocuğa zarar vereceği kanıtlanırsa, velayet hakkı sınırlandırılabilir veya kaldırılabilir.

4. Manevi tazminat için zaman aşımı süresi var mı?

Evet. Manevi tazminat talepleri için zaman aşımı süresi, boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren 1 yıldır.

5. Şiddet iddiasıyla boşanma sürecinde hangi kurumlara başvurabilirim?

Şiddet mağduru eş, polis, savcılık, Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlükleri gibi kurumlara başvurarak koruma talep edebilir.

Sonuç ve Öneriler

Boşanma davalarında fiziksel, psikolojik ve ekonomik şiddet, tarafların tazminat taleplerinde güçlü bir gerekçe olarak değerlendirilmektedir. Bu tür durumlarda:

• Delillerinizi Toplayın: Sağlık raporları, mesaj kayıtları ve tanık ifadelerini mahkemeye sunun.

• Hukuki Süreçlere Hakim Olun: Şiddetin etkilerini detaylı bir şekilde ifade edin ve taleplerinizi açıkça dile getirin.

• Avukat Desteği Alın: Şiddet vakalarında uzman bir avukatla çalışarak hak kayıplarını önleyebilirsiniz.

Hukuk büromuz, şiddet gerekçeli boşanma davalarında ve tazminat taleplerinde uzman kadrosuyla size destek sunmaktadır. Daha fazla bilgi almak ve hukuki danışmanlık için bizimle iletişime geçebilirsiniz.