KADININ EVLENMEDEN ÖNCEKİ SOYADINI KULLANMASI

KADININ EVLENMEDEN ÖNCEKİ SOYADINI KULLANMASI

Türk Medeni Kanunu’na göre, evlilik birliği kurulduğunda kadın, eşinin soyadını alır. Ancak kadın, evlenmeden önceki soyadını kullanmak istiyorsa bunun için hukuki yolları kullanabilir. Kadının evlenmeden önceki soyadını kullanması, Türk Medeni Kanunu’nun 187. maddesi ve Yargıtay içtihatları çerçevesinde düzenlenmiş bir hak olarak tanımlanır. Bu yazıda, kadının evlenmeden önceki soyadını kullanması ile ilgili yasal düzenlemeler, başvuru süreçleri ve Yargıtay kararları detaylı bir şekilde ele alınmaktadır.

Kadının Evlenmeden Önceki Soyadını Kullanma Hakkı

1. Türk Medeni Kanunu Madde 187

"Kadın evlenmekle kocasının soyadını alır; ancak evlendirme memuruna veya daha sonra nüfus memuruna yapacağı yazılı başvuru ile kocasının soyadı önünde önceki soyadını da kullanabilir."

Bu maddeye göre kadın, evlenmeden önceki soyadını eşinin soyadıyla birlikte kullanabilir. Ancak yalnızca evlenmeden önceki soyadını kullanmak isteyen kadınlar için yargı kararı gereklidir.

2. Kadının Evlenmeden Önceki Soyadını Tek Başına Kullanması

Kadın, evlendikten sonra sadece kendi soyadını kullanmak isterse, Anayasa’nın eşitlik ilkesi çerçevesinde mahkemeye başvurması gerekir. Bu talep, kadının kişilik haklarının korunması ve cinsiyet eşitliği ilkelerine dayanır.

Kadının Evlenmeden Önceki Soyadını Kullanma Şartları

1. Kişilik Hakları ve Sosyal Çevre

Kadının, evlenmeden önceki soyadını kullanması, iş hayatında veya sosyal çevrede tanınırlığını sürdürmek istemesi durumunda gerekçelendirilebilir.

2. Mahkeme Kararı Gerekliliği

• Evlenmeden önceki soyadını tek başına kullanmak isteyen kadın, Aile Mahkemesi’ne başvurarak dava açmalıdır.

• Mahkeme, kadının kişilik haklarının korunması ve eşitlik ilkesi çerçevesinde karar verir.

3. Koca Rızasının Gerekmemesi

Kadının evlenmeden önceki soyadını kullanmak için eşinin rızası aranmaz.

Kadının Evlenmeden Önceki Soyadını Kullanması İçin Dava Süreci

1. Yetkili ve Görevli Mahkeme

• Kadının yerleşim yerindeki Aile Mahkemesi, davaya bakmakla görevlidir.

2. Dilekçe ile Başvuru

Dava dilekçesinde:

• Kadının kişisel gerekçeleri,

• Sosyal veya iş hayatındaki tanınırlığını koruma isteği,

• Soyadı değişikliğinin hukuki dayanakları belirtilmelidir.

3. Mahkeme Süreci

• Mahkeme, kadının talebini ve gerekçelerini değerlendirir.

• Kadının kişilik haklarını ve eşitlik ilkesini dikkate alarak karar verir.

4. Karar ve Uygulama

Mahkeme, talebi kabul ederse, karar nüfus müdürlüğüne bildirilir ve kadının soyadı değiştirilir.

Kadının Evlenmeden Önceki Soyadını Kullanması ile İlgili Yargıtay Kararları

1. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Kararı (E. 2015/4-472, K. 2016/567)

Olay: Kadın, evlendikten sonra sadece kendi soyadını kullanmak istemiş ve dava açmıştır.
Karar: Kadının kişilik hakları ve tanınma isteği gerekçesiyle talep kabul edilmiştir.
Karar Metni:

"Evlilik nedeniyle kadının soyadını değiştirmek zorunda kalması, kişilik haklarının ihlaline neden olabilir. Kadının sadece kendi soyadını kullanma talebi, Anayasa’nın eşitlik ilkesi çerçevesinde kabul edilmiştir."

2. Yargıtay 2. Hukuk Dairesi Kararı (E. 2018/3764, K. 2019/5621)

Olay: Kadın, iş hayatında tanınırlığını korumak amacıyla sadece kızlık soyadını kullanmak istemiştir.
Karar: İş hayatındaki tanınırlık, kişilik haklarının korunması kapsamında değerlendirilmiş ve talep kabul edilmiştir.
Karar Metni:

"Kadının sosyal ve mesleki çevresinde tanınmış olan soyadını kullanma hakkı, kişilik haklarının korunması açısından hukuken meşru bir taleptir. Bu nedenle davacının talebinin kabulüne karar verilmiştir."

3. Yargıtay 8. Hukuk Dairesi Kararı (E. 2020/5412, K. 2021/2378)

Olay: Kadının, yalnızca kızlık soyadını kullanma talebi koca tarafından itiraz edilmiştir.
Karar: Kocanın itirazının reddedilerek, kadının soyadını kullanma talebi kabul edilmiştir.
Karar Metni:

"Eşin rızası, kadının soyadı tercihinde bağlayıcı bir unsur değildir. Kadının talebi, Anayasa’nın eşitlik ilkesi ve kişilik hakları kapsamında değerlendirilmiş ve kabul edilmiştir."

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

1. Kadın evlendikten sonra hem kendi hem de eşinin soyadını kullanabilir mi?

Evet. Kadın, evlendikten sonra eşinin soyadı önünde kendi soyadını da kullanmak için nüfus müdürlüğüne yazılı başvuru yapabilir.

2. Sadece kendi soyadını kullanmak için ne yapılmalı?

Kadın, yalnızca kendi soyadını kullanmak istiyorsa, Aile Mahkemesi’ne dava açması gereklidir.

3. Soyadı değişikliği için eşin rızası gerekir mi?

Hayır. Kadının soyadı değişikliği talebi için eşin rızası aranmaz.

4. Mahkeme kararından sonra soyadı değişikliği nasıl yapılır?

Mahkeme kararı nüfus müdürlüğüne iletilir ve soyadı değişikliği yapılır.

5. Kadın, boşandıktan sonra evlilik soyadını kullanabilir mi?

Kadın, boşandıktan sonra eşinin soyadını kullanmak isterse, bunun için bir gerekçe göstererek mahkemeye başvurabilir.

Sonuç ve Öneriler

Kadının evlenmeden önceki soyadını kullanması, kişilik hakları ve eşitlik ilkesi kapsamında önemli bir hukuki haktır. Bu süreçte:

• Gerekçelerinizi Net Belirtin: Dava dilekçesinde sosyal, iş veya kişisel gerekçelerinizi açıkça ifade edin.

• Hukuki Dayanakları Kullanın: Anayasa’nın eşitlik ilkesi ve Yargıtay kararlarını delil olarak sunun.

• Hukuki Destek Alın: Sürecin hızlı ve doğru ilerlemesi için uzman bir avukattan destek alın.

Hukuk büromuz, soyadı değişikliği davalarında uzman kadrosuyla size profesyonel destek sunmaktadır. Daha fazla bilgi almak ve danışmanlık hizmeti için bizimle iletişime geçebilirsiniz.